شناسایی ابعاد و مولفه‌های برنامه درسی تفکر سیستمی با رویکرد هیوتاگوژی در دوره اول متوسطه

چکیده

با توجه به نقش مهم برنامه درسی در موفقیت نظام آموزشی، بکارگیری رویکردهای فکری جدید در برنامه درسی باید مورد توجه قرار گیرد، بنابراین پژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد و مولفه‌های برنامه درسی تفکر سیستمی با رویکرد هیوتاگوژی در دوره اول متوسطه انجام شد. مطالعه حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی بود. جامعه این پژوهش تعداد8 نفر از متخصصان و اساتید دانشگاه در حوزه‌های برنامه ریزی درسی و روانشناسی تربیتی بودند که طبق اصل اشباع نظری و با روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب شدند. برای تحلیل داده‌ها از روش تحلیل مضمون با روش شبکه مضامین استفاده شد. یافته‌های حاصل از پژوهش نشان داد برای طراحی الگوی برنامه درسی تفکر سیستمی با رویکرد هیوتاگوژی در دوره اول متوسطه در مضمون فراگیر برنامه درسی، 26 مضمون پایه در 7 مضمون سازماندهنده شامل؛ اصلاح ساختار، مدیریت فرایندها، آموزش نوین، گسترش پژوهشگری، بکارگیری فناوری، آینده نگری و درک پیچیدگی‌ها، در مضمون فراگیر الزامات پیاده سازی، 15 مضمون پایه در 5 مضمون سازمان دهتده شامل؛ ساختار، قانونی، کارکردی، جامع نگری سیستمی در طراحی کلان، درک ابعاد و روابط در فرایندهای تربیتی و در مضمون فراگیر اثرات پیاده سازی 23 مضمون پایه در 8 مضمون سازماندهنده شامل؛ رشد قابلیت‌های تحصیلی دانش آموزان، رشد قابلیت‌های اجتماعی دانش آموز، بهبود شایستگی روانی دانش آموز، رشد انواع تفکر دانش آموز، درک روابط سیستمی و مدلسازی، سازگاری و درک محیط‌های پیچیده، انعطاف پذیری و بهبود شایستگی تدریس معلم شناسایی شدند.