دلالت‌های تربیتی منتج از مفهوم تفکر انتقادی دریدا

نویسندگان

    شورانگیز حصاری دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت، دانشکده علوم تربیتی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
    جهانبخش رحمانی * دانشیار، گروه فلسفه تعلیم و تربیت و برنامه ریزی درسی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران rahmani@khuisf.ac.ir
    مریم براتعلی استادیار، گروه برنامه ریزی درسی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
https://doi.org/10.61838/jsied.4.3.5

کلمات کلیدی:

Critical Thinking, Derrida, Postmodernism, Education

چکیده

هدف پژوهش حاضر، استنتاج دلالت‌های تربیتی مستخرج از مفهوم تفکر انتقادی ژاک دریدا است که جهت دستیابی به این مهم از روش تحلیلی-استنتاجی بهره گرفته شده است. تفکر انتقادی از منظر دریدا یک مفهوم پیچیده و چندمعنایی است. به این معنا که تفکر انتقادی مورد نظر او به تحلیل و نقد زبان، متون، مفاهیم، ایدئولوژی‌ها و ساختارهای قدرت مرتبط است. دریدا معتقد است که هیچ معنای ثابت و مطلقی وجود ندارد و همه معانی در یک بازی نشانه‌ها و اختلافات شکل می‌گیرند. تفکر انتقادی در دیدگاه دریدا به معنای شک کردن به هرگونه حقیقت مسلم، ارزش، استدلال یا اصل است. در عوض آن، ایشان به بررسی و انتقاد از روش‌ها، معیارها، فرضیات و پیامدهای آن‌ها می‌پردازد. دریدا در زمینه تعلیم و تربیت تأکید بر انتقادی بودن آن دارد؛ به طوری که با محوری دانستن تفکر انتقادی معتقد است کلیه امور در تعلیم و تربیت باید قابل تغییر باشد بطوریکه در مدارس ضمن آموزش تفکر انتقادی، به تربیت فراگیرانی منتقد تأکید شود. بدین صورت فرآیند آموختن و یادگیری به شکل انتقادی و پژوهشی برقرار خواهد شد. در این راستا پژوهش حاضر با کشف مفهوم تفکر انتقادی از منظر دریدا به استنتاج دلالت‌های تربیتی برخاسته از این مفهوم وی و با بهره‌گیری از الگوی فرانکنا پرداخته است.

دانلود

چاپ شده

۱۴۰۳/۰۷/۲۸

ارسال

۱۴۰۳/۰۵/۰۸

بازنگری

۱۴۰۳/۰۶/۲۴

پذیرش

۱۴۰۳/۰۷/۰۳

شماره

نوع مقاله

مقالات

ارجاع به مقاله

حصاری ش. .، رحمانی ج.، و براتعلی م. (2024). دلالت‌های تربیتی منتج از مفهوم تفکر انتقادی دریدا. نشریه پژوهش و نوآوری در تربیت و توسعه، 4(3)، 75-95. https://doi.org/10.61838/jsied.4.3.5