تحلیل تطبیقی تربیت شهروندی در سه کشور اسلامی بر اساس استانداردهای شورای ملی مطالعات اجتماعی (NCSS)
کلمات کلیدی:
تربیت شهروندی, آموزش اجتماعی, NCSS, ایران, عراق, اندونزیچکیده
هدف پژوهش حاضر، تحلیل تطبیقی تربیت شهروندی در سه کشور اسلامی ایران، عراق و اندونزی بر مبنای چارچوب استانداردهای شورای ملی مطالعات اجتماعی ایالات متحده (NCSS) است. این پژوهش با روش کیفی و از طریق تحلیل محتوای کتابهای مطالعات اجتماعی دوره اول متوسطه (پایههای هفتم تا نهم) در هر سه کشور انجام شده است. دادهها شامل متن، تصاویر، فعالیتها و پرسشهای پایان درس بودند که بر اساس ده مؤلفه کلیدی NCSS شامل فرهنگ، زمان و تداوم، نهادهای اجتماعی، روابط جهانی، ارزشهای مدنی، تعامل با محیط، هویت فردی، علم و فناوری، اقتصاد و حکومت تحلیل شدند. نتایج نشان داد اندونزی با 329 مورد کدگذاری، بیشترین پوشش مفهومی از مؤلفههای شهروندی را داشته، در حالی که ایران با 163 مورد، پایینترین رتبه را به خود اختصاص داده است. در ایران تمرکز بیشتر بر مؤلفههای دانشی و هویتی بوده، در حالی که در اندونزی محتوای مهارتی و نگرشی نیز به طور متوازن گنجانده شده است. عراق نیز با 279 مورد در رتبه دوم قرار گرفته و بیشتر بر ساختارهای سنتی و نهادهای حکومتی تأکید داشته است. همچنین، تحلیل کیفی نشان داد اندونزی در آموزش مفاهیمی چون شهروندی جهانی، عدالت اجتماعی، مشارکت مدنی و حقوق بشر از رویکردی نوگرا بهره گرفته، در حالی که ایران و عراق همچنان در چارچوبهای سنتی حرکت میکنند. در پایان، پیشنهادهایی برای بازنگری محتوای درسی، آموزش معلمان و توسعه برنامههای شهروندی در کشورهای اسلامی ارائه شده است. این مطالعه میتواند مبنای سیاستگذاری و اصلاحات آموزشی در حوزه آموزش مدنی و اجتماعی در جوامع مسلمان باشد.
دانلودها
مراجع
Arthur, J. A. U. D. I., & Hahn, C. (2008). The SAGE handbook of education for citizenship and democracy. SAGE Publications. https://doi.org/10.4135/9781849200486
Banks, J. A. (2023). Diversity and citizenship education: Global perspectives. Jossey-Bass.
Hamidi, M., & Soleimani, F. (2023). Examining Citizenship Education in Iranian Textbooks. Quarterly Journal of Innovation in Education, 18(2), 71-90.
Hashemi, R., & Tabrizi, S. (2023). Comparative analysis of citizenship education in Iranian and Turkish social studies curricula. Journal of Curriculum Studies, 55(2), 182-201.
Hassan, M., & Karim, F. (2025). Challenges of civic education in Iraq: A content analysis. Middle East Education Review, 12(1), 45-64.
Khalid, A., & Nouri, H. (2024). Civic learning in post-conflict Iraq: An exploratory analysis. Global Citizenship Journal, 9(1), 34-51.
Mahmoudi, A., & Al-Mahdavi, Z. (2024). Pathology of Citizenship Education in Iraqi Schools. Comparative Educational Research, 12(3), 115-138.
Merry, M. S. (2018). Citizenship, identity, and education in Muslim communities. Palgrave Macmillan.
Mezirow, J. (2000). Learning as transformation: Critical perspectives on a theory in progress. Jossey-Bass.
Misco, T., & Lee, L. (2014). Citizenship education in Asia and the Pacific. Compare, 44(3), 353-376.
NCSS. (2021). National Curriculum Standards for Social Studies: A Framework for Teaching, Learning, and Assessment. NCSS Publications.
Putra, A., & Handayani, D. (2024). Islam and civic education in Indonesia: Navigating local values and global trends. Asia Pacific Education Review, 25(1), 15-32.
Rahmasari, D., Widodo, W., & Nugroho, A. (2023). Citizenship education reform in Indonesia: A curriculum content analysis. Journal of Social Science EducationVL - 22(2), 65-82.
Ross, E. W. (2020). The social studies curriculum: Purposes, problems, and possibilities. SUNY Press.
Saeed, N., & Khairul, A. (2022). Civic education in Islamic countries: A critical review. Journal of Islamic Educational Studies, 30(4), 109-125.
Schulz, W., Ainley, J., Fraillon, J., Losito, B., & Agrusti, G. (2018). ICCS 2016: International report. IEA.
Sim, J., & Print, M. (2021). Citizenship education in Asia: Issues and approaches. International Journal of Educational Development, 83, 102385. https://doi.org/10.1016/j.ijedudev.2021.102385
Suryadi, A. (2024). National identity and multiculturalism in Indonesian education. Journal of Educational Policy, 39(2), 112-128.
UNESCO. (2023). Education for sustainable development: A roadmap. UNESCO Publishing.
Wahyuni, E., Nugraheni, R., & Fadilah, N. (2025). Civic engagement and textbook analysis in Indonesian junior secondary schools. Asia Pacific Journal of Education, 45(1), 23-40.
Yazdani, M., & Norouzi, S. (2023). Content Analysis of the Ninth Grade Social Studies Textbook Based on NCSS Standards. Research in Social Science Education, 10(1), 45-62.
Zainuddin, M., & Wahab, A. (2024). Comparative approaches to civic education in Southeast Asia. Comparative Education Review, 68(1), 88-106.
دانلود
چاپ شده
ارسال
بازنگری
پذیرش
شماره
نوع مقاله
مجوز
حق نشر 2024 Ghassan Saheb Al-Faleh (Author); Negin Jabbari (Corresponding author); Jalal Shante Jabr, Mahboobeh Sadat Fadavi (Author)

این پروژه تحت مجوز بین المللی Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 می باشد.