ساخت و اعتبارسنجی الگوی برنامه­ درسی شایسته محور برای تربیت دبیر زیست

چکیده

هدف مقاله حاضر ساخت و اعتبارسنجی الگوی برنامه درسی شایسته محور برای تربیت دبیر زیست بود. روش تحقیق ترکیبی، شامل دو مرحله کیفی و کمّی بود. جامعه آماری در مرحله کیفی شامل مدرسان دانشگاه ها، مدارس و آموزشگاه های کنکور شهر تبریز در سال تحصیلی1400-1399 و در مرحله کمّی شامل مدرسان رشته زیست شناسی دانشگاه های استان آذربایجان شرقی، مدارس و آموزشگاه های کنکور شهر تبریز در سال تحصیلی 401-1400 بود. حجم نمونه در مرحله کیفی 15 نفر تا رسیدن به اشباع نظری به روش گلوله برفی و در مرحله کمّی 150 نفر به روش تصادفی طبقه ای نسبتی بود. برای گردآوری داده های بخش کیفی از مصاحبه نیمه ساختاریافته و برای بخش کمّی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. جهت سنجش اعتبار پرسشنامه بخش کیفی از اعتبار درونی و برای سنجش پایایی از پایایی بازآزمون و جهت سنجش اعتبار پرسشنامه بخش کمّی از اعتبار محتوایی و سازه ای و برای پایایی از آلفای کرونباخ استفاده شد. برای تحلیل داده های کیفی از روش «تحلیل مضمون» و برای تحلیل داده های کمّی از «تحلیل عاملی اکتشافی» استفاده شد. در بخش کیفی از بین310 کد اولیه، 44 کد طبقه بندی شده، 10 مضمون فرعی و4 مضمون اصلی برای عناصر برنامه درسی شایسته محور شامل اهداف، محتوا، فعالیت های یاددهی-یادگیری و ارزشیابی شناسایی و الگوی مورد نظر طراحی شد. در بخش کمّی نیز اعتبار سازه ای و عامل بندی گویه های عوامل شناسایی شده با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی انجام و در نهایت الگوی برنامه درسی شایسته محور برای تربیت دبیر زیست اعتبارسنجی و تایید شد. لذا، ابزار بومی سازی شده جهت تربیت دبیر زیست کاربردی می باشد